ماه مُحَرّم یا محرم‌الحرام نخستین ماه تقویم اسلامی (هجری قمری) و به اعتقاد مسلمانان از جملهٔ ماه‌های حرام است. به‌همان‌گونه که پیش از ظهور اسلام، در دوران جاهلیت، جنگ و خونریزی در این ماه‌ها ممنوع بود،حضرت محمد(ص) نیز همان را تأیید کرد.محرم نخستین ماه از ماه‌های دوازده گانه قمری و یکی از ماه‌های حرام است که در دوران جاهلیت و نیز در اسلام، جنگ در آن تحریم شده بود.

چکیده
تدبّر؛ اصطلاح ویژه‌اى است که وحى قرآنى، آن را براى ژرف‌اندیشى در کل  قرآن به کار برده است و کاربردى جز در قرآن‌شناسى ندارد. در تفاسیر،کلام و اخلاق از واژه تدبّر و مشتقات آن بسیار سخن گفته‌اند، اما در مفهو‌م‌شناسى آن و تفاوتش با تفاسیر مترادف، متوقف مانده‌اند، درحالیکه کناره‌گیرى از فهم قرآن و عدم تدبر در آن موجب بی‌ایمانى و دور شدن از منبع وحى الهى است. این پژوهش بر آن است ضمن بررسى واژه تدبّر و تعابیر مترادف آن، به تفسیر آیات قرآنى بپردازد که به مفهوم تدبّر در قرآن اشاره می‌کنند.

بسم الله الرحمن الرحیم

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ جاءَکُمْ فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَیَّنُوا أَنْ تُصِیبُوا قَوْماً بِجَهالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلى ما فَعَلْتُمْ نادِمِینَ (الحجرات/۶)‏

اى کسانى که ایمان آورده‏ اید! اگر فاسقى براى شما خبرى مهم آورد تحقیق کنید، مبادا (از روى زودباورى و شتاب‏زدگى تصمیم بگیرید و) نا آگاهانه به قومى آسیب رسانید، سپس از کرده ‏ى خود پشیمان شوید.

تفسیر نور (حجت الاسلام و المسلمین قرائتى)‏......

بسم الله الرحمن الرحیم

وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُمْ وَ آخَرِینَ مِنْ دُونِهِمْ لا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ یَعْلَمُهُمْ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَیْءٍ فِی سَبِیلِ اللَّهِ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَ أَنْتُمْ لا تُظْلَمُونَ (الأنفال/۶۰)‏

و براى (آمادگى مقابله با) دشمنان، هرچه مى‏ توانید از نیرو و از اسبان سوارى فراهم کنید تا دشمن خدا و دشمن خودتان و نیز (دشمنانى) غیر از اینان را که شما آنان را نمى‏ شناسید، ولى خداوند آنها را مى‏ شناسد، به وسیله آن بترسانید، و در راه خدا (و تقویت بنیه‏ ى دفاعى اسلام) هرچه انفاق کنید، پاداش کامل آن به شما مى‏ رسد و به شما ستم نخواهد شد .

تفسیرکلی در ادامه مطلب